Zawód pracownika budowlanego to bardzo ogólna nazwa określająca osoby wykonujące prace tynkarskie, murarskie, betoniarskie, brukarskie, zbrojarskie, a także montażowe i rozbiórkowe. Pracownicy tacy w zakresie swoich codziennych obowiązków mogą spotykać się z pracami szczególnie niebezpiecznymi, których wykonywanie wiąże się z odpowiednim poziomem wiedzy oraz przeszkoleniem i znajomością zasad postępowania oraz BHP. Jakie dokładnie są to prace i co mówi o nich prawo?

Prace szczególnie niebezpieczne w ujęciu prawnym

Ogólna definicja prac szczególnie niebezpiecznych zawarta została w § 80 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Zakłada ona, że prace szczególnie niebezpieczne to zadania, podczas wykonywania których istnieje zwiększone zagrożenie oraz prace, które wykonywane są w utrudnionych warunkach. W myśl tej definicji, do prac szczególnie niebezpiecznych zalicza się:

• wszelkie roboty rozbiórkowe, budowlane, remontowe oraz montażowe wykonywane bez zatrzymania ruchu zakładu lub jego części,
• prace w kanałach i zbiornikach, wewnątrz urządzeń technicznych, a także w niebezpiecznych przestrzeniach zamkniętych,
• prace na wysokości,
• prace z użyciem materiałów niebezpiecznych.

Prace szczególnie niebezpieczne z zakresu budownictwa

Powyższe artykuły oraz rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23.06.2003 roku określa dokładnie, jakie rodzaje prac w budownictwie mogą zostać nazwane szczególnie niebezpiecznymi. Są to między innymi:

• roboty budowlane, których miejsce prowadzenia, organizacja oraz charakter mogą stwarzać ryzyko zagrożenia bezpieczeństwa oraz zdrowia ludzi, a więc:
  • wykonywanie wykopów o ścianach bez rozparcia o głębokości większej niż 1,5 m oraz wykopów o bezpiecznym nachyleniu ścian i głębokości powyżej 3 m,
  • prace na wysokości ponad 5,0 m,
  • rozbiórki obiektów o wysokości większej niż 8 m,
  • montaż, konserwacja oraz demontaż rusztowań przy wysokich budynkach,
  • prace wykonywane na terenie działającego zakładu przemysłowego,
  • roboty z użyciem dźwigów i śmigłowców,
  • prace na obiektach mostowych,
  • roboty wykonywane w pobliżu linii elektroenergetycznych,
  • prace budowlane prowadzone w przystaniach i portach przy czynnym ruchu statków,
  • roboty wykonywane w pobliżu czynnych linii kolejowych,
• roboty budowlane, w trakcie których występuje działanie czynników biologicznych lub chemicznych zagrażających zdrowiu pracownika:
  • prace w temperaturze poniżej -10oC,
  • prace z azbestem,
• roboty budowlane z zagrożeniem promieniowania jonizującego,
• roboty budowlane z ryzykiem utonięcia pracownika,
• roboty budowlane przeprowadzane pod ziemią, w studniach praz tunelach,
• roboty budowlane wykonywane przez pracowników kierujących pojazdami o zasilaniu z linii napowietrznej,
• roboty budowlane z użyciem materiałów wybuchowych,
• roboty budowlane przy demontażu oraz montaży ciężkich elementów ( powyżej 1,0 t.).

Obowiązki pracodawcy w przypadku prac szczególnie niebezpiecznych

Wspomniane na początku rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej skupia się również na obowiązkach pracodawcy, którego pracownik wykonuje roboty określone w spisie prac szczególnie niebezpiecznych. Jest to bardzo istotne, ponieważ organizacja takich prac wymaga podjęcia szczególnych środków ostrożności, a także wiedzy i ciągłego panowania nad sytuacją. Wśród środków ostrożności wymienionych w rozporządzeniu możemy wymienić:

• ciągły i bezpośredni nadzór wyznaczonych do tego osób w trakcie trwania prac,
• zapewnienie pracownikom odpowiednich środków zabezpieczających,
• dostęp do miejsca wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych jedynie osobom do tego upoważnionym i przeszkolonym,
• dokładny instruktaż pracowników, podczas którego zostaną oni powiadomieni o imiennym podziale pracy, kolejności wykonywania prac oraz wymaganiach BHP przy poszczególnych czynnościach.

Prace szczególnie niebezpieczne to zadania, których wykonywanie wymaga od pracownika odpowiedniego zachowania oraz wiedzy, na temat czynności, z którymi ma do czynienia. Z tego powodu tak istotne jest regularne szkolenie pracowników oraz kadry prowadzącej z zasad BHP, obsługi sprzętu oraz zachowania się w sytuacjach nietypowych. Wszystko to ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa w trakcie codziennej pracy oraz zapobieganie występowaniu jakichkolwiek sytuacji zagrażających zdrowiu oraz życiu pracowników.

BHP szkolenia – Sprawdź ofertę!